De hangende haard als eye catcher in huis
Een uniek interieur kan niet zonder eye catcher. Een van de design objecten die deze rol in hedendaagse interieurs steeds vaker op zich neemt, is de hangende haard. Waar komt dit oogsnoepje vandaan en waarom zijn interieurontwerpers er wild van?
Professor zoekt uniek interieur
De uitvinder van de hanghaard is Dominique Imbert, een Franse etnoloog en socioloog werkzaam aan de Parijse Sorbonne. In de jaren 1960 besluit hij zijn academische mantel aan de haak te hangen en te verhuizen naar een bouwvallige schapenstal in de Franse Cevennen. In het ruige garrigue landschap rond Viols-Le-Fort, een middeleeuws dorp zo’n 25 kilometer ten noorden van zijn geboortestad Montpellier, trekt de professor zich terug uit de conventionele wereld. In plaats van in Parijs geesten te kneden, besluit hij hier metalen te bewerken.
Antéfocus
De renovatie van de schuur is de start van Imbert als kunstenaar en ondernemer. In primitieve omstandigheden gaat hij zijn beeldhouwwerk hier praktisch aanwenden. Het huis dat amper huis te noemen is, lijdt onder andere aan de koude. Om het probleem te verhelpen bouwt Imbert in 1967 een ijzeren open haard. Bij gebrek aan schoorsteen hangt hij het ornament omzeggen op aan zijn eigen schouw, die via het plafond een weg naar buiten vindt. De “Antéfocus” is geboren.
Deze eerste hangende haard heeft een uitgerekte, afgeplatte vorm en ziet er inderdaad uit als een sculptuur in zwart ijzer. De grootte helpt Imbert om zijn schuur volledig te verwarmen. De esthetiek dient zo dus vooral om een praktisch probleem op te lossen — en vandaar de naam die Imbert zijn creatie geeft.
Gyrofocus
De Antéfocus wordt de eerste in een lange reeks van designs. De bekendste hanghaard is ondertussen allicht de Gyrofocus, geïnspireerd door een stel vroege bezoekers van het Atelier Imbert. Ze vragen hem om de Antéfocus te repliceren, maar dan met een haard die 360° draait. In de jaren 1970 groeit deze creatie — de eerste roterende haard in de geschiedenis — uit tot een designicoon. Vorm, stijl en technisch ontwerp zijn baanbrekend. Centraal staat daarbij het op maat gemaakte rookkanaal. Dat zorgt niet alleen voor een hoge efficiëntie, maar maakt de installatie bovendien relatief eenvoudig.
Vandaag de dag is de Gyrofocus een internationale klassieker. Met grote regelmaat wordt het werk tentoongesteld in de belangrijkere centra voor hedendaagste kunst. In 2009 wint het zelfs de Italiaanse Pulchra prijs voor het “mooiste object ter wereld”.
De hangende haard als eye catcher in de hedendaagse home decoration
Hoewel de pure functionaliteit van de hanghaard in modern design nog steeds zijn plaats heeft, is het vooral de onbeperkte creativiteit die het ontwerp een lang leven geeft. De opties qua ontwerpen, materialen en plaatsingen zijn nagenoeg eindeloos, zodat de integratie in elk uniek interieur gegarandeerd wordt. Ook qua stijl liggen alle opties open. Van de landelijk schuur waar alles begon tot de moderne loft: de hangende haard vindt overal zijn plaats.
Daarbij valt wel steeds meer een hang naar minimalisme op, die ergens toch ook weer functioneel wordt. In home decoration zullen vloer- en muurruimte namelijk altijd belangrijke aandachtspunten blijven; en feit is dat een hanghaard in deze context op onnavolgbare wijze maximale en minimale impact combineert. Het object weet elke ruimte een boeiend en nieuw architecturaal perspectief te bieden, maar dan wel zonder die ruimte te bezetten of ontnemen.
